Voeding en gezondheid

Er zijn veel dingen waar je rekening mee kan of moet houden tijdens de zwangerschap

Hieronder vind je de onderwerpen waar we de meeste vragen over krijgen:

Voeding

In de zwangerschap is het belangrijk om gezond en gevarieerd te eten volgens de Schijf van 5 . Er zijn echter wel een paar voedingsmiddelen waarmee je op moet letten of die je niet mag hebben. Uitgebreide informatie vind je op de website van het Voedingscentrum: Zwanger en kind. Ook kun je de ZwangerHap downloaden; een app met veel handige informatie over voeding in de zwangerschap en waarop je makkelijk kan zoeken of je iets wel of niet mag eten.

Roken / alcohol / drugs

Roken, alcohol en drugs worden afgeraden in de zwangerschap. Het gebruik van deze middelen geeft een verhoogde kans op onder andere een miskraam, vroeggeboorte, lager geboortegewicht van de baby en het loslaten van de placenta. Als je toch gebruikt dan is het advies dus om helemaal te stoppen en hulp te zoeken en vragen als je dit moeilijk vindt.

Roken

Stoppen met roken is belangrijk voor de gezondheid van je kind in en na de zwangerschap, maar natuurlijk ook voor je eigen gezondheid. Als je rookt (of meerookt), is de hoeveelheid zuurstof in je bloed kleiner en komt er uiteindelijk ook minder zuurstof en voeding bij de baby. Hoe eerder je stopt, hoe beter. Op de website van De verloskundige vind je veel informatie over een rookvrije zwangerschap Meer informatie over roken in de zwangerschap is te vinden op de website van rokeninfo.nl Bij vragen over stoppen met roken en voor hulp en begeleiding kun je (naast bij de huisarts) ook terecht bij ikstopnu.nl of Rookvrije ouders (telefonische coaching) Rookt je partner? Ook meeroken geeft verhoogde risico’s (tijdens de zwangerschap en ook voor het kind na de geboorte) dus ook voor je partner is het zinvol en de moeite waarde om te stoppen.

Alcohol

Er is geen ‘veilige hoeveelheid’ alcohol die je kan drinken in de zwangerschap. Alcohol komt via het bloed en het vruchtwater bij de ongeboren baby terecht, gedurende de hele zwangerschap. Daarom is het belangrijk om in de hele zwangerschap geen alcohol te drinken. Meer informatie over alcohol en zwangerschap is te vinden op de website van alcoholinfo.nl of op de website van Deverloskundige.

Drugs

Drugs kunnen, afhankelijk van de soort en hoeveelheid, verschillende problemen veroorzaken bij het ongeboren kind. Drugsgebruik wordt daarom afgeraden tijdens de zwangerschap. Informatie over zwangerschap en de verschillende soorten drugsgebruik vind je op de website van Trimbos.

Sporten

Het is goed en om tijdens je zwangerschap te blijven bewegen, het advies is ongeveer een half uur per dag. Je blijft hierdoor beter in conditie en daardoor is er een kleinere kans op complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling. Daarnaast is het herstel sneller na de bevalling. Als je al een sport beoefent, dan kun je dit meestal gewoon blijven doen, met uitzondering van de sporten waarbij de kans op een val (bijv skiën) of een stomp/stoot in je buik (contactsporten zoals voetbal, hockey, volleybal en basketbal) groter is. Daarnaast wordt duiken met zuurstofflessen afgeraden.

Luister verder goed naar je lichaam en geef (indien van toepassing) bij je instructeur aan dat je zwanger bent. Sport in je eigen tempo en neem rust of stop als het niet meer gaat. Daarnaast is het belangrijk dat je voldoende blijft drinken. Verder kun je je schuine buikspieren de hele zwangerschap blijven trainen maar je rechte buikspieren na ongeveer 5 maanden beter niet meer. Deze schuiven uit elkaar om ruimte te maken en door ze te trainen kun je de opening tussen de buikwand groter maken.

Seks

De beleving van en behoefte aan seks is voor iedereen anders en kan ook per periode van de zwangerschap verschillen, zowel voor jou als zwangere als voor je partner. In het begin van de zwangerschap kun je geen of minder zin hebben door vermoeidheid en/of misselijkheid en aan het eind van de zwangerschap heb je misschien last van je bekken, harde buiken of voel je je gewoon niet meer prettig in je lijf.

Aan de andere kant zijn er ook vrouwen die (de hele zwangerschap of in een bepaalde periode) juist veel sneller opgewonden zijn. Tijdens de zwangerschap zijn je schaamlippen, clitoris en tepels beter doorbloed en daardoor gevoeliger. Aan het eind van de zwangerschap is het vaak wel wat meer zoeken naar een prettige houding omdat je buik in de weg gaat zitten. Het is gewoon een kwestie van kijken en zoeken naar wat prettig voelt.

Wat wel handig is om te weten als je seks hebt is het volgende:

Tijdens het vrijen kan je partner met zijn penis tegen je baarmoedermond stoten. Je baarmoedermond is in de zwangerschap extra goed doorbloed en de bloedvaatjes liggen vaak ook iets oppervlakkiger. Hierdoor kunnen ze wat sneller gaan bloeden. Je kunt dit een beetje vergelijken met een bloedneus. Het gaat hierbij meestal om een klein beetje helderrood bloedverlies. Als je je zorgen maakt of het is meer dan een paar druppels, dan moet je ons altijd bellen.
Tijdens een orgasme trekt je baarmoeder samen. In je zwangerschap is je baarmoeder alleen een stuk groter en wat sneller geprikkeld. Hierdoor kun je na het vrijen last krijgen van wat meer harde buiken (feitelijk gebeurt dit tijdens een orgasme ook). Als je even rustig aan doet of een douche of bad neemt, dan neemt dit meestal vanzelf weer af. Ook hiervoor geldt dat je ons natuurlijk moet bellen als je je zorgen maakt of het niet vertrouwt.

Medicijnen

In de zwangerschap is het belangrijk om zorgvuldig om te gaan met het gebruik van medicijnen. Veel medicijnen zijn zonder recept verkrijgbaar bij drogist of apotheek. Natuurlijk kun je daar altijd bij een medewerker om advies vragen met betrekking tot gebruik in de zwangerschap. Neem bij twijfel altijd even contact met ons op.

Medicijnen op recept krijg je via een arts en in principe stellen we in het begin van de zwangerschap (met jouw goedkeuring) de huisarts op de hoogte van de zwangerschap. Er wordt dan ook altijd gekeken of medicijnen gebruikt mogen worden in de zwangerschap. De apotheek controleert dat ook nog extra voordat ze de medicijnen aan je meegeven. Krijg je medicijnen van een andere arts, meld dan altijd dat je zwanger bent zodat daar rekening mee kan worden gehouden.

Deze medicijnen kun je in ieder geval zonder gevaar voor jezelf en je kind gebruiken tijdens de zwangerschap:

Paracetamol (zonder codeïne), max 6 x 500 mg per dag
De meeste middelen tegen maagzuur zoals Rennies, Regla pH, Antagel, Gaviscon en Maalox
De meeste middelen tegen obstipatie (verstopping) zoals Lactulose en vezeldrankjes
Bepaalde antibiotica, zoals Amoxicilline en Nitrofuradantione (wel afhankelijk van je zwangerschapsduur): slik deze wel altijd alleen op recept van en na overleg met je huisarts of specialist
Suprimal tegen misselijkheid

Vakantie

Veel vrouwen gaan in de zwangerschap nog op vakantie en dat kan natuurlijk gewoon. Kijk zelf wat je prettig vindt qua bestemming, reistijd en de manier van reizen. Voor de vakantiebestemming is het wel handig om met onderstaande rekening te houden:

Het wordt afgeraden om naar landen of gebieden op vakantie te gaan waarvoor je malariatabletten moet slikken
Op de Canarische eilanden is de opvang voor premature kinderen slecht en het wordt dus afgeraden om hier tussen 24 en 32 weken zwangerschap naar toe te vliegen
Voor sommige landen heb je vaccinaties nodig, maar niet alle vaccinaties kunnen zomaar gegeven worden als je zwanger bent. Houd hier dus rekening mee. Je kunt dit navragen bij de GGD
Kijk waar er in de omgeving van je vakantiebestemming een ziekenhuis of kliniek is zodat je weet waar je naar toe kan als er problemen zijn
De meeste vliegtuigmaatschappijen nemen maar tot een bepaalde zwangerschapsduur zwangeren mee op hun vluchten. Houd hier dus rekening mee en vraag van tevoren na tot wanneer je mag vliegen (en ga hierbij uit van je zwangerschapsduur ten tijde van de terugreis!
Vanaf 27 weken zwangerschap heb je meestal een zwangerschapsverklaring nodig als je gaat vliegen. Deze mag niet ouder zijn dan een week, dus vraag bij ons van tevoren om een recente verklaring.

Mocht er op vakantie iets gebeuren waar je je zorgen om maakt, dan mag je natuurlijk altijd met ons overleggen wat te doen. Als het geen spoed is per mail of op het telefonisch spreekuur, maar indien nodig mag ook het spoednummer gebeld worden.

Persoonlijke verzorging

Haar

Onder invloed van hormonen kan je haar veranderen in de zwangerschap. Veel vrouwen krijgen een vollere bos haar, maar het kan ook slap en futloos worden. Als je je haar wil (laten) verven in de zwangerschap dan is dat geen probleem, haarverf is niet schadelijk. Wel kan je haar of huid anders reageren dus houd daar rekening mee. Je lichaamsbeharing kan ook veranderen; vaak worden de haren donkerder maar ook de hoeveelheid kan toenemen. Ook op plekken waar je dat niet zo snel zou verwachten, zoals op je buik. Als je dit niet mooi of prettig vindt dan kun je dit gewoon scheren.

Huid

Onder invloed van hormonen kan je huid veranderen in de zwangerschap, zowel positief als negatief. Doorgaans kun je je verzorgingsproducten gebruiken zoals voorheen. Krijg je veel last van pukkeltjes of acne dan kun je eventueel een afspraak maken bij een schoonheidsspecialiste voor behandeling en advies. Belangrijk om te weten is dat je pigment verandert in de zwangerschap en dat je huid sneller kan verkleuren. Sommige vrouwen krijgen een zwangerschapsmasker; bruine pigmentvlekken op het gezicht, maar soms ook op de nek en armen. Dit kan ontstaan door de hormonen maar soms ontstaan of verergerd worden door zonlicht. Wees daarom voorzichtig als je de zon in gaat en gebruik zonnebrand met een hoge factor.

Gebit

Het is belangrijk om je tanden en tandvlees gezond te houden in de zwangerschap door goed te blijven poetsen en flossen/ tandenstoken. Je hebt een wat grotere kans op bloedend tandvlees en daarmee het krijgen van tandvleesontstekingen in de zwangerschap. Tandvleesontstekingen zouden mogelijk een iets verhoogd risico op vroeggeboorte kunnen geven. Ga dus voor je halfjaarlijkse controle naar de tandarts en maak bij klachten eerder een afspraak bij de tandarts of mondhygiëniste.

Sauna

De eerste 14 weken van de zwangerschap wordt de sauna afgeraden omdat door de warmte je lichaamstemperatuur iets stijgt en dit een verhoogd risico kan geven op een miskraam en aangeboren afwijkingen bij het kindje. Zeker als je gewend bent om naar de sauna te gaan dan is dit na 14 weken weer gewoon mogelijk.

Houd wel rekening met het volgende:

Ga niet in de infrarood of zuurstofsauna
Vermijd de echt hete sauna’s (85 graden of hoger)
Koel niet af door in een koud dompelbad te gaan; het is beter om af te koelen onder een niet al te koude douche
Blijf niet te lang in een sauna (max 10 minuten) en neem ruim de tijd om tussendoor goed af te koelen
Je verliest veel vocht dus het is erg belangrijk om voldoende te drinken

Werk en zwangerschap

Zoals je waarschijnlijk wel weet, heb je rondom de bevalling recht op zwangerschapsverlof. Het zwangerschapsverlof is doorbetaald verlof van 16 weken aaneengesloten die je deels voor en deels na de bevalling opneemt. De eerste weken starten vier tot zes weken voor de uitgerekende datum, de andere weken krijg je na de bevalling. Voor het regelen van je verlof heb je een zwangerschapsverklaring nodig. Deze krijg je na de termijnecho van ons toegestuurd.

Ook tijdens je zwangerschap heb je een aantal rechten waar je werkgever rekening mee moet houden, hier een paar daarvan:

Recht op extra pauze; als zwangere heb je recht op extra pauze tot maximaal een achtste van je werktijd. Deze krijg je gewoon doorbetaald
Recht op regelmatige werktijden; je mag niet verplicht worden om over te werken en je hebt het recht om nachtdiensten (werk tussen 0.00u en 06.00u) te weigeren
Recht op het plannen van medische afspraken onder werktijd. Als je voor controle naar de verloskundige, huisarts of gynaecoloog moet dan mag je deze afspraken ook onder werktijd inplannen. Je werkgever moet je deze tijd gewoon doorbetalen.

Voor meer informatie over je rechten als zwangere ( en na de bevalling) kun je terecht op de website van de FNV en de rijksoverheid.

Heb je een vraag?

Laat het ons weten, bel of mail ons

Neem contact op